Tăng cường tiếp cận dịch vụ hỗ trợ và việc làm cho phụ nữ HIV/AIDS

Báo cáo cho thấy, trong một thời gian dài, phụ nữ, trẻ em gái và các nhóm thiểu số tính dục dễ bị tổn thương khác có nhiều khả năng trở thành nạn nhân của bạo lực trên cơ sở giới, trong đó có sự kỳ thị và phân biệt đối xử, đặc biệt khi họ sống chung với HIV.

“Hầu hết các ứng phó với HIV ở Việt Nam đều không cân nhắc đến những trải nghiệm, thực tế sống khác nhau của nam giới và phụ nữ, trẻ em trai và trẻ em gái, những người đồng tính, song tính và chuyển giới (LGBT). Những ứng phó cũng không đề cập đến các chiều cạnh, tầng lớp của sự lề hóa bắt nguồn từ sự giao thoa của các yếu tố khác nhau”, báo cáo nêu rõ.

Nói về rào cản đối với phụ nữ nhiễm HIV/AIDS, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai- Trưởng ban Gia đình - Xã hội (Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam) cho biết: Có rất nhiều yếu tố rào cản tác động đến nhu cầu tiếp cận của phụ nữ với các dịch vụ dự phòng, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS. Ví dụ như việc đáp ứng nhu cầu của phụ nữ về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tình dục và sinh sản, đặc biệt ở nhóm phụ nữ dân tộc thiểu số, phụ nữ di cư, phụ nữ vùng biển đảo…

Bên cạnh đó là những khó khăn khác về mặt tài chính, thủ tục pháp lý. Theo bà Mai: “Những khó khăn về mặt tài chính, thủ tục pháp lý khiến người nhiễm HIV phải bộc lộ tình trạng nhiễm HIV của mình. Đây là rào cản chính đối với việc mở rộng điều trị ARV bằng bảo hiểm y tế hiện nay. Sự kỳ thị cũng là nguyên nhân khiến người nhiễm HIV khó tiếp cận vốn vay theo quyết định số 29/2014/QĐ-TTg, nhất là phụ nữ”.

Là Trưởng ban điều hành mạng lưới Hoa hướng dương, đồng thời cũng là một phụ nữ dám công khai mình nhiễm HIV, chị Ngô Liên cho biết: Người nhiễm HIV tìm kiếm việc làm vô cùng khó khăn. Hiện nay, trong mạng lưới Hoa hướng dương chỉ có 3% các chị em đang được làm việc tại các cơ quan nhà nước, 22% là thuộc các chị em tham gia kinh doanh có hiệu quả. Còn lại hơn 70% là lao động phổ thông. Nhiều chị em ở các tỉnh như Cao Bằng, Lạng Sơn, một số tỉnh giáp với Trung Quốc đã chọn cách vượt biên qua Trung Quốc để làm thuê. Năng lực không có, lại bị kỳ thị, nên nhiều chị em chỉ còn cách kiếm tiền bằng cách làm thuê. Đáng nói là khi công khai nhiễm HIV, thì cơ hội kiếm được việc làm cho chị em càng khó hơn.

Để bảo đảm quyền lợi, sự bình đẳng, tăng cường tiếp cận dịch vụ hỗ trợ và việc làm cho phụ nữ HIV/AIDS, đại diện Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam khuyến nghị, thời gian tới cần: Tăng cường sự quan tâm, chỉ đạo của chính quyền các cấp đối với công tác phòng, chống HIV/AIDS, huy động sự tham gia của các ban ngành, đoàn thể và của toàn xã hội vào công tác phòng, chống HIV/AIDS.

Sửa đổi, bổ sung Luật Phòng chống HIV/AIDS có lồng ghép vấn đề bình đẳng giới và phù hợp với các công ước quốc tế mà Việt Nam đã cam kết, để bảo đảm trọng tâm và mục tiêu về HIV có chú ý đến sự khác nhau về nhu cầu và trải nghiệm với HIV của phụ nữ và nam giới.