Pà Cò - 2 thập kỷ gian nan bỏ cây thuốc phiện

Ở đâu có đám, ở đó có… bàn đèn

Từ trung tâm huyện Mai Châu, vượt quãng đường dài 30km qua những dãy núi cao chừng 1.500m so với mực nước biển là đến xã Pà Cò. Từ trên đỉnh núi nhìn xuống thung lũng, Pà Cò chỉ gói gọn trong tầm mắt với trên 300 nóc nhà ngói hoặc lợp mái tôn đỏ. Nghe bảo, cuộc sống của đồng bào dân tộc Mông nơi đây đã đổi thay, diện mạo nông thôn mới đã có nhiều đổi thay.

Từ khi xóa bỏ cây thuốc phiện, đời sống của bà con dân tộc Mông xã Pà Cò đã thay đổi. Du khách đến tham quan và trải nghiệm phong tục tập quán, chiêm ngưỡng cảnh quan ở thung lũng Pà Cò ngày một đông. Khi sự yên bình trở lại cũng là lúc bà con dân bản nơi đây cùng chung tay xây dựng xã, bản ngày một giàu đẹp hơn.

Ông Sùng A Màng, Chủ tịch UBND xã Pà Cò, cho biết: Từ những năm 90 trở về trước, trên địa bàn xã có rất nhiều diện tích trồng cây thuốc phiện và được mệnh danh là một trong những thủ phủ cây thuốc phiện ở vùng Tây Bắc. Trên nương rẫy có bạt ngàn cây thuốc phiện nở hoa vào mỗi dịp xuân đến. Loại cây này đã đẩy các thanh niên trai tráng trong bản rơi vào vòng lao lý, nghiện ngập, khiến nhiều gia đình nhà tan, cửa nát. Cây thuốc phiện dễ trồng lại bán có tiền, nên nhiều diện tích nương rẫy không ai nghĩ đến chuyện phải trồng cây gì khác ngoài cây thuốc phiện.

Mỗi khi bản có đám giỗ, đám cưới là bàn đèn được ngả ra la liệt. Người già, người trẻ nằm san sát, chân co chân duỗi bên bàn đèn. Thuốc phiện làm cho tinh thần mọi người mụ mẫm, ăn rồi chỉ thích ôm bàn đèn chứ không muốn lên nương, lên rẫy. Khi đó, cây ngô, cây lúa  không được bà con ngó ngàng tới vì thích cái gì là mang thuốc phiện xuống chợ đổi.

 Sau khi cơn lốc thuốc phiện đi qua, những ngôi nhà ngói đỏ đã được thay thế bằng những ngồi nhà lợp mái ranh trước đây ở xã Pà Cò

Pà Cò đã... xanh

Thực hiện Chỉ thị 06 của Chính phủ về xóa bỏ cây thuốc phiện, các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương cùng các già làng có uy tín trong xã Pà Cò đến từng nhà  người dân tuyên truyền, vận động bà con nhổ cây thuốc phiện, xóa bỏ triệt để các tệ nạn xã hội đã đeo bám dân bản nhiều năm qua.

Theo ông Sùng A Màng: Thời điểm đến vận động bà con xóa bỏ cây thuốc phiện, các ban ngành, đoàn thể và chính quyền địa phương gặp rất nhiều khó khăn. Do dân trí của người dân còn hạn chế, chưa hiểu rõ về tác hại và hệ lụy của cây thuốc phiện, một số hộ còn trồng lén lút trên cánh rừng sâu gây khó khăn cho lực lượng chức năng thực thi nhiệm vụ. Nhưng nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, đến năm 1994 toàn bộ 670 ha cây thuốc phiện trên địa bàn xã Pà Cò đã bị xóa sổ. Ngay sau đó, Đảng và Nhà nước đã đầu tư cây giống vật nuôi như: Ngô, cây mận hậu, bò giống... cho bà con. Hiện, 670 ha cây thuốc phiện trước kia được thay thế bằng các nương ngô, vườn mận hậu xanh bạt ngàn.

Ông Sùng A Chu (bản Chà Dáy, xã Pà Cò) kể: “Trước đây do chưa hiểu biết về tác hại của cây thuốc phiện, gia đình tôi và nhiều hộ trong bản cũng trồng rất nhiều trên nương rẫy. Khi cán bộ đến vận động bỏ cây thuốc phiện, tôi cũng nhổ đi rồi. Sau đó gia đình tôi được Nhà nước hỗ trợ giống ngô, cây mận hậu để phát triển kinh tế, nhờ vậy mà tôi đã xây được ngôi nhà khang trang và không phải lo cái ăn cái mặc như trước kia nữa, con cái đều được ăn học đàng hoàng”.

Hiện nay, đồng bào dân tộc Mông xã Pà Cò đã có cuộc sống khấm khá, nhiều hộ đã xây dựng những ngôi nhà khang trang, sắm sửa nhiều đồ dùng hiện đại phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Từ già đến trẻ đều có điện thoại di động, có thể hòa mạng, lướt web bất kỳ lúc nào, cho nên có thể dễ dàng tiếp cận với thế giới bên ngoài. Đạt được những thành tích trên chính là nhờ vào sự vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền địa phương.

Trước khi chia tay với chúng tôi, ông Sùng A Màng phấn khởi nói: “Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục vận động, tuyên truyền tới bà con nhân rộng các mô hình trồng trọt, chăn nuôi có hiệu quả kinh tế cao. Chúng tôi sẽ tham mưu cho cấp trên lồng ghép các chương trình an sinh xã hội gắn với xây dựng nông thôn mới; tạo điều kiện cho người dân phát triển kinh tế, vươn lên làm giàu chính đáng ở địa phương và nói không với các tệ nạn xã hội”.