Khoa học ‘lạc quan’ về vaccine điều trị HIV có thể ra đời vào năm 2021

 Vaccine HVTN 702  đang thử nghiệm trên 2.600 phụ nữ từ 2017 tới nay

“Đây có lẽ là một trong những khoảnh khắc lạc quan nhất mà chúng tôi từng có", Tiến sĩ Susan Buchbinder, Giám đốc chương trình nghiên cứu về HIV của Bộ Y tế Công cộng San Francisco, Mỹ cho biết.

“Chúng tôi có ba loại vaccine hiện đang được thử nghiệm trong các thử nghiệm hiệu quả, "cô nói," và phải mất khá nhiều thời gian để thực sự đủ hứa hẹn trong giai đoạn thử nghiệm trước đó để đưa vào một nghiên cứu hiệu quả phổ biến hơn".

Điển hình là thử nghiệm vaccine HIV lâu đời nhất, được gọi là HVTN 702, dựa trên một vaccine trước đó, RV144, nhưng không đủ hiệu quả. Năm 2009, thử nghiệm lâm sàng RV144 đã công bố kết quả cho thấy vaccine làm giảm tỷ lệ nhiễm HIV khoảng 30% . Cho đến ngày nay, RV144 vẫn là vaccine HIV duy nhất từng chứng minh được hiệu quả chống lại virus.

HVTN 702, được ra mắt tại Nam Phi vào năm 2016 , là thử nghiệm vaccine đầu tiên được phê duyệt sau thất bại của RV144. Theo Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia, chế độ tiêm chủng sửa đổi nhằm mục đích cung cấp sự bảo vệ lâu dài và bền vững hơn chế độ RV144 và đã được điều chỉnh theo phân nhóm HIV chiếm ưu thế ở miền nam châu Phi, còn được gọi là dòng HIV-1 C.

Trong khi RV144, với hiệu quả 30%, không đủ để phân phối toàn cầu, nó đã chỉ ra con đường phía trước cho các nhà nghiên cứu vaccine, người đã điều chỉnh thành công của RV144 để tạo ra HVTN 702. Ngay cả một loại vaccine có hiệu quả dù nhỏ cũng sẽ là một bước đột phá to lớn, sẽ thực sự có sức mạnh để thay đổi quỹ đạo của dịch bệnh.

Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc của NIAID và là người ủng hộ lâu dài cho việc thử nghiệm vaccine này cho hay, đó là vì các chiến lược dự phòng phơi nhiễm trước (PrEP) và điều trị như dự phòng (TASP) đã được sử dụng rất thành công, ngay cả khi không có vaccine, nếu một hoặc nhiều loại vaccine này thực sự có hiệu quả tối thiểu từ 50-60%, tôi nghĩ đó sẽ là yếu tố thay đổi cuộc chơi để xoay chuyển dịch bệnh.

HVTN 702 hoàn thành tuyển sinh vào mùa hè này, và kết quả lâm sàng dự kiến ​​vào cuối năm 2020 hoặc đầu năm 2021.

Một thử nghiệm thứ hai bắt đầu ở năm quốc gia Nam Phi vào năm 2017 và hoàn thành tuyển sinh 2.600 phụ nữ vào mùa hè này . Ở các quốc gia Nam Phi, phụ nữ dị tính có nguy cơ nhiễm HIV rất cao.

Hầu như không thể tin được, nhưng đó là sự thật, phụ nữ trong độ tuổi từ 18 đến 25 có tỷ lệ nhiễm là hơn 50%. Không giống như HVTN 702, Imbokodo sử dụng các chất gây miễn dịch, là thành phần vaccine được thiết kế để tạo ra phản ứng miễn dịch chống lại nhiều loại HIV toàn cầu, theo Viện Y tế Quốc gia .

Vào tháng 11, thử nghiệm vaccine thứ ba, Mosaico, đã đánh dấu sự khởi đầu không chính thức sau khi người tham gia nghiên cứu đầu tiên được tiêm. Mosaico dựa trên phương pháp tiếp cận miễn dịch độc đáo của Imbokodo.

Imbokodo và Mosaico phần lớn giống hệt nhau và bao gồm sáu mũi tiêm, với các công thức vaccine hơi khác nhau. Ngoài ra, trong khi Imbokodo chỉ đang được thử nghiệm ở phụ nữ châu Phi, Mosaico sẽ tuyển dụng 3.800 người đồng tính nam và người chuyển giới để thử nghiệm lâm sàng tại 57 địa điểm ở Hoa Kỳ, Châu Mỹ Latinh và Châu Âu. Đối với bất kỳ loại vaccine HIV nào, cần phải chứng minh rằng nó hoạt động trong các quần thể có nguy cơ khác nhau.

Imbokodo hoàn thành đăng ký tham gia nghiên cứu vào mùa hè này, đánh dấu sự kết thúc chính thức của quá trình tuyển dụng. Kết quả từ Imbokodo được dự kiến ​​vào năm 2021 và kết quả từ Mosaico dự kiến ​​vào năm 2023.

Tiến sĩ Anthony Fauci nói rằng, có những tiến bố vượt bậc trong việc nghiên cứu về vaccine trong những năm gần đây thực sự cho nhân loại thấy 1 tương lai đầy hứa hẹn, với ba thử nghiệm vaccine này bắt đầu vào năm 2016, 2017 và 2019.

Trong tất cả các thử nghiệm này, liên tục, ban giám sát dữ liệu và an toàn sẽ xem xét dữ liệu và đánh giá xem các thử nghiệm này có tốt hay không để tiếp tục hay ngừng lại, Fauci nói. Cho đến nay, sau nhiều lần đánh giá dữ liệu trong HVTN 702 và Imbokodo, không có gì để nói dừng nghiên cứu, trong khi đó vào năm 2007 khi một thử nghiệm vaccine Merck bị ngừng hoạt động sau khi ban giám sát xác định rằng nó không có tác dụng phòng ngừa .

Không có loại vaccine nào trong số này là thử nghiệm đơn giản, vì vậy nó sẽ đòi hỏi khá nhiều nỗ lực để triển khai. Họ yêu cầu tiêm nhiều lần, mỗi người sẽ cần tối thiểu bốn liều khác nhau trong chương trình hiện tại của nó. Nhưng một loại vaccine hiệu quả có thể là một bước tiến khởi điểm của thế giới để có khả năng tạo ra một loại vaccine đơn giản và hiệu quả hơn trong tương lai.