Bảo đảm quản lý, mua sắm tập trung cấp quốc gia thuốc ARV bằng quỹ BHYT

19/02/2020 15:32

Chuyển đổi thành công điều trị ARV từ viện trợ sang BHYT là một trong những thành công của Việt Nam trong công tác phòng chống HIV/AIDS. Nhiều hoạt động đã được triển khai đồng bộ kiện toàn hơn 400 cơ sở điều trị, đấu thầu thuốc ARV tập trung, mở rộng BHYT, hỗ trợ đồng chi trả, điều phối thuốc ARV...

BHYT giúp cho người nhiễm HIV điều trị bền vững. Ảnh: Thùy Chi

Lựa chọn cơ sở điều trị HIV/AIDS từ nguồn quỹ BHYT

Trong năm 2020, đối với việc tiếp nhận, quản lý, sử dụng và thanh toán thuốc ARV được mua sắm tập trung cấp quốc gia bằng nguồn quỹ BHYT, Bộ Y tế quy định, các cơ sở điều trị HIV/AIDS được cung cấp thuốc ARV từ nguồn quỹ BHYT khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau: Đã ký hợp đồng khám, chữa bệnh (KCB) BHYT có điều trị HIV/AIDS với cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH); đã lập nhu cầu sử dụng thuốc ARV nguồn BHYT để điều trị cho người nhiễm HIV năm 2020 và được phân bổ trong kết quả lựa chọn nhà thầu của Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc Quốc gia.

Đối với trường hợp trong năm phát sinh cơ sở y tế chưa được lập nhu cầu sử dụng thuốc ARV từ nguồn quỹ BHYT và chưa được phân bổ trong kết quả lựa chọn nhà thầu của Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc Quốc gia, cơ sở y tế có trách nhiệm gửi văn bản đề nghị cấp bổ sung hoặc điều chuyển thuốc về Bộ Y tế (Cục Phòng, chống HIV/AIDS) xem xét quyết định.

Về phía người bệnh, Bộ Y tế cho biết, trường hợp người bệnh được nhận thuốc ARV từ nguồn quỹ BHYT bao gồm: Người lớn và trẻ em từ 10 tuổi trở lên, đủ tiêu chuẩn điều trị thuốc ARV trong danh mục thuốc ARV từ nguồn quỹ BHYT năm 2020, có thẻ BHYT còn giá trị sử dụng và được điều trị tại các cơ sở điều trị HIV/AIDS cung cấp thuốc ARV từ nguồn quỹ BHYT năm 2020.

Về việc thanh toán, quyết toán sử dụng thuốc ARV, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố giám sát việc sử dụng thuốc ARV nguồn quỹ BHYT, đề nghị các cơ sở y tế đề xuất mua thuốc phù hợp với nhu cầu sử dụng, chỉ định đúng đối tượng, đúng hướng dẫn điều trị. Đồng thời, huy động các nguồn tài chính hợp pháp để bảo đảm kinh phí hỗ trợ phần cùng chi trả thuốc ARV cho người bệnh có thẻ BHYT.

Bên cạnh đó, các đơn vị chuyên trách phòng, chống HIV/AIDS các tỉnh, thành phố sẽ là đơn vị đầu mối quản lý và thanh quyết toán chi phí phần cùng chi trả thuốc ARV cho cơ quan BHXH các tỉnh, thành phố trong trường hợp không có quỹ KCB cho người nghèo, quỹ hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS tại địa phương hoặc các quỹ này không hoạt động.

Bảo đảm kinh phí hỗ trợ cùng chi trả thuốc ARV

Đối với đơn vị chuyên trách phòng, chống HIV/AIDS các tỉnh, thành phố thì căn cứ thông báo của cơ quan BHXH đối với kinh phí hỗ trợ cùng chi trả thuốc ARV phát sinh đến hết ngày 31/12/2019, thực hiện thanh toán cho cơ quan BHXH để thanh toán từ nguồn ngân sách nhà nước và các chương trình dự án theo quy định về quyết toán ngân sách hiện hành.

Các tỉnh, thành phố sử dụng nguồn ngân sách địa phương bảo đảm kinh phí hỗ trợ cùng chi trả thuốc ARV thì lập dự toán kinh phí hỗ trợ phần cùng chi trả thuốc ARV gửi Sở Y tế để trình cấp có thẩm quyền tại địa phương để được bố trí trong dự toán chi sự nghiệp y tế hằng năm. Đồng thời, quản lý, thanh toán và quyết toán kinh phí phần cùng chi trả thuốc ARV phát sinh trong năm với cơ quan BHXH tỉnh, thành phố theo các văn bản hướng dẫn hiện hành.

Còn các tỉnh, thành phố được các chương trình, dự án quốc tế hỗ trợ phần cùng chi trả thuốc ARV, Bộ Y tế yêu cầu, hằng quý, cùng với thời gian tổng hợp báo cáo quyết toán chi phí KCB BHYT, cơ quan BHXH lập báo cáo tổng hợp quyết toán chi phí thuốc ARV (Mẫu số 03/ARV) gửi Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc, thông báo cho đơn vị chuyên trách phòng, chống HIV/AIDS tỉnh, thành phố.

Sau khi nhận được Mẫu số 03/ARV, đơn vị chuyên trách phòng, chống HIV/AIDS tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm tổng hợp kinh phí cùng chi trả thuốc ARV do cơ quan BHXH thông báo gửi các dự án để được thanh toán, đồng thời, gửi Cục Phòng, chống HIV/AIDS để theo dõi. Ngay sau khi nhận được thông báo của đơn vị chuyên trách phòng, chống HIV/AIDS tỉnh, thành phố, các dự án có trách nhiệm chuyển tiền thanh toán chi phí cùng chi trả thuốc ARV về BHXH Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế yêu cầu các cơ sở y tế chịu trách nhiệm kết nối, liên thông dữ liệu phục vụ quản lý KCB, giám định và thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT theo hướng dẫn của Bộ Y tế và BHXH Việt Nam. Định kỳ hằng tháng, cơ sở y tế cập nhật trên phần mềm in các báo cáo theo mẫu quy định; bộ phận CNTT đối chiếu với Phòng Tài chính kế toán, gửi biểu mẫu quy định lên Cổng tiếp nhận của Hệ thống Thông tin giám định BHYT, Phòng Tài chính kế toán gửi báo cáo bằng văn bản về cơ quan BHXH và Sở Y tế.

Đối với việc sử dụng và thanh toán thuốc ARV được các cơ sở y tế tiếp nhận trước 31/12/2019 thì các cơ sở y tế báo cáo số lượng thuốc tồn kho tại thời điểm 31/12/2019 và thời gian sử dụng hết số lượng thuốc tồn kho về Đơn vị chuyên trách phòng, chống HIV/AIDS để tổng hợp, báo cáo Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc Quốc gia để điều chỉnh kế hoạch thuốc ARV của năm 2020. Các cơ sở y tế tiếp tục kê đơn cho người bệnh có thẻ BHYT sử dụng và thực hiện thanh toán hết đối với thuốc tồn kho còn đủ điều kiện sử dụng.

Chỗ dựa vững chắc cho bệnh nhân HIV/AIDS

Từ ngày 8/3/2019, bệnh nhân HIV/AIDS trên toàn quốc chính thức sử dụng thuốc ARV trong điều trị từ nguồn quỹ BHYT. Với việc ban hành chính sách này, Việt Nam trở thành quốc gia duy nhất huy động nguồn lực trong nước thông qua BHYT để chi trả cho các dịch vụ điều trị HIV/AIDS.

Theo quy định hiện hành, trẻ em dưới 6 tuổi nhiễm HIV, người nhiễm HIV là người nghèo, người dân tộc thiểu số… được BHYT chi trả 100% chi phí KCB. Mức chi trả cho người cận nghèo, người đã nghỉ hưu là 95% và cho các đối tượng khác là 80%. Người nhiễm HIV chỉ phải chi trả tối đa là 20% tiền chữa bệnh. Người nhiễm HIV/AIDS khi mua BHYT sẽ được hưởng rất nhiều lợi ích trong thực hiện nhiều dịch vụ y tế như KCB, làm xét nghiệm HIV, mua thuốc ARV, điều trị dự phòng cho phụ nữ nhiễm HIV mang thai, điều trị dự phòng nhiễm trùng cơ hội.

Với mục tiêu năm 2030, Việt Nam sẽ chấm dứt đại dịch HIV/AIDS, chính vì vậy, BHYT chi trả cho người nhiễm HIV không chỉ được xem là chỗ dựa cho người nhiễm HIV mà còn là giải pháp bền vững để Việt Nam chấm dứt đại dịch này.

Ông Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS - Bộ Y tế cho biết, ngành Y tế bắt đầu chuyển giao thuốc ARV nguồn viện trợ sang nguồn BHYT từ năm 2019. Đây là năm đầu tiên thực hiện hướng dẫn các tỉnh, thành phố dự trù thuốc ARV nguồn BHYT, kinh nghiệm của cán bộ về dự trù thuốc ARV nguồn BHYT còn hạn chế. Bên cạnh đó, số liệu bệnh nhân HIV/ AIDS có thẻ BHYT chưa rõ ràng tại nhiều tỉnh. Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh nhân điều trị ARV có thẻ BHYT tăng lên nhanh chóng từ 30% (năm 2015) đến nay là trên 90%. Nhiều tỉnh/thành phố đạt 100% bệnh nhân đang điều trị ARV có thẻ BHYT như Ninh Thuận, Lai Châu, Cao Bằng, Cà Mau. 42 tỉnh/thành phố có tỷ lệ bao phủ BHYT trong bệnh nhân điều trị ARV trên 90%. Đến 31/10/2019 có hơn 42.000 bệnh nhân đang nhận thuốc ARV từ nguồn BHYT tại 188 cơ sở điều trị HIV/AIDS.

Mỗi năm chi phí KCB cho một bệnh nhân nhiễm HIV/ AIDS khoảng 6 triệu đồng (gồm thuốc và xét nghiệm). Để điều trị HIV/AIDS cho gần 140.000 bệnh nhân cần có nhiều giải pháp đồng bộ để đảm bảo nguồn Quỹ BHYT chi trả cho người tham gia BHYT, bao gồm cả người nhiễm HIV. Trong năm 2019 đã đấu thầu và mua sắm thành công thuốc ARV nguồn BHYT cho 48.000 bệnh nhân; dự kiến trong năm 2020 sẽ cung ứng cho 103.000 bệnh nhân. Trong thời gian tới Bộ Y tế tập trung vào một số nhiệm vụ trong cung ứng thuốc như điều phối các nguồn thuốc trong trường hợp thuốc ARV nguồn BHYT chưa cung ứng kịp; đưa một số phác đồ mới, hiệu quả vào danh muc mua sắm tập trung cấp quốc gia như TLD; kiện toàn quản lý thông tin bệnh nhân và thông tin quản lý sử dụng các nguồn thuốc.
Top